European Association of Urology (EAU)


Ελληνική Ουρολογική Εταιρεία


Ινστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων

Στο συγκεκριμένο τμήμα της ιστοσελίδας μας μπορείτε να βρείτε συχνές ερωτήσεις ασθενών με Ουρολογικές παθήσεις  που έχουν απαντηθεί με απλό τρόπο ώστε να είναι δυνατό να ενημερωθείτε και να αποκτήσετε βασικές γνώσεις συχνών παθήσεων της Ουρολογίας. Βέβαια δεν είναι δυνατό μερικές απαντήσεις να καλύψουν την ευρύτητα των ουρολογικών παθήσεων και ούτε έχουν ως στόχο να δώσουν λύσεις μέσω της Ιστοσελίδας, -κάτι που μόνο ο προσωπικός ιατρός σας μπορεί να κάνει-, αλλά αποσκοπούν στο να βοηθήσουν τον ασθενή να κατανοήσει την πάθηση που τον απασχολεί.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να ανατρέξετε στα άρθρα της ιστοσελίδας μας όπου έχουν αναλυθεί πολλές ουρολογικές παθήσεις με απλό και κατανοητό τρόπο, καθώς και να μας στείλετε την προσωπική σας ερώτηση στο e-mail μας.

Κάντε κλικ στον τίτλο κάθε άρθρου.

Επικοινωνήστε μαζί μας άμεσα στο

Ανδρική Υπογονιμότητα

1. Τι είναι υπογονιμότητα και πόσο συχνή είναι?

Υπογονιμότητα ορίζεται η αδυναμία σύλληψης μετά από διάστημα 12 μηνών ελεύθερων σεξουαλικών σχέσεων. Περίπου το 15% των ζευγαριών αντιμετωπίζει προβλήματα τεκνοποίησης.

2. Σε ποιες κατηγορίες χωρίζεται η υπογονιμότητα?

Διακρίνεται σε πρωτοπαθή όταν ποτέ στο παρελθόν δεν έχει αναφερθεί εγκυμοσύνη από το ζευγάρι και σε δευτεροπαθή όταν έχει υπάρξει κάποια εγκυμοσύνη στο παρελθόν ανεξαρτήτου τελικής έκβασης.Στατιστικά το 67-71% από τα υπογόνιμα ζευγάρια πάσχει από πρωτοπαθή και το 29-33% πάσχει από δευτεροπαθή υπογονιμότητα.

3. Το αίτιο της υπογονιμότητας αφορά μόνο τον ένα από τα δύο μέλη του ζευγαριού ακόμα και αν υπάρχει γνωστός παράγοντας υπογονιμότητας?

Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως η διάγνωση και η θεραπεία της υπογονιμότητας αφορά πάντα και τους δύο συντρόφους και πρέπει να αντιμετωπίζεται ως πρόβλημα του ζευγαριού και όχι του ενός μέλους μόνο.Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς το αίτιο της υπογονιμότητας μπορεί να μην είναι μόνο ένα που αφορά μόνο την γυναίκα ή μόνο τον άντρα αλλά μπορεί να είναι διαφορετικοί παράγοντες που συμμετέχουν σε διαφορετικό βαθμό ο καθένας και που πρέπει να αντιμετωπιστούν ξεχωριστά για να υπάρχει επιτυχές αποτέλεσμα.Έτσι σε ένα ποσοστό 20-30% των περιπτώσεων υπογονιμότητας το αίτιο ανευρίσκεται μόνο στον άντρα, στο 30% στη γυναίκα, ενώ σε ποσοστό περίπου 30-40% είναι μικτής αιτιολογίας.Σε ένα σημαντικό ποσοστό (15% των ζευγαριών με υπογονιμότητα) δεν είναι δυνατή η ανεύρεση του αιτίου παρά τον διαγνωστικό έλεγχο(ιδιοπαθής υπογονιμότητα).

4. Ποια τα αίτια της ανδρικής υπογονιμότητας?

Τα αίτια της ανδρικής υπογονιμότητας διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες ανάλογα με την ανατομική εντόπιση του προβλήματος σε σχέση με τους όρχεις του βασικού δηλαδή οργάνου  του άντρα για την αναπαραγωγική διαδικασία.Έτσι τα αίτια διακρίνονται σε προ-ορχικά, ορχικά και μέτα-ορχικά.

Εικόνα 1: Ανδρική υπογονιμότητα - Ουρολογικό Ιατρείο Σωκράτη Π. Καταφυγιώτη

Εικόνα: Σύνοψη των παραγόντων ανδρικής υπογονιμότητας

5. Ποια τα προορχικά αίτια ανδρικής υπογονιμότητας?

Στην πρώτη κατηγορία των προ-ορχικών αιτίων υπογονιμότητας γενικά μπορούμε να πούμε πως ανήκουν όλοι οι παράγοντες που επηρεάζουν βασικές ορμόνες και τα όργανα που τις παράγουν, που συντελούν στην φυσιολογική λειτουργία των όρχεων και της αναπαραγωγής.

6. Ποια τα ορχικά αίτια ανδρικής υπογονιμότητας ?

Ορχικά αίτια θεωρούνται οι παράγοντες που επηρεάζουν την φυσιολογική λειτουργία των όρχεων των οργάνων δηλαδή που παράγουν τα σπερματοζωάρια καθώς και τις ορμόνες(τεστοστερόνη) που παίζουν σημαντικό ρόλο στην αναπαραγωγή.

7. Ποια τα μεταορχικά αίτια ανδρικής υπογονιμότητας?

Στα μετα-ορχικά αίτια ανήκουν η ανατομική απόφραξη της αποχετευτικής οδού του σπέρματος,οι διαταραχές εκσπερμάτισης(από επεμβάσεις πυέλου ή οπισθοπεριτοναικές,σακχαρώδη διαβήτη, φάρμακα),οι διαταραχές κινητικότητας και λειτουργίας σπερματοζωαρίων και οι σεξουαλικές διαταραχές(στυτική δυσλειτουργία,μειωμένη libido).

8. Τα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν ανδρική υπογονιμότητα?

Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως διάφορα φάρμακα(π.χ. σπιρονολακτόνη, σιμετιδίνη, ορισμένα αντιβιοτικά),και ουσίες(οινόπνευμα, ναρκωτικά ,καπνός) όταν λαμβάνονται για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές της σπερματογένεσης. Επίσης διάφοροι γοναδοτοξικοί παράγοντες(ακτινοβολία, χημειοθεραπευτικά) μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές της σπερματογένεσης.

9. Πώς γίνεται η διάγνωση της ανδρικής υπογονιμότητας?

Στη διαγνωστική προσέγγιση του υπογόνιμου άντρα βασικό ρόλο παίζουν το λεπτομερές ιατρικό και σεξουαλικό ιστορικό καθώς και η κλινική εξέταση.Το ιστορικό πρέπει να είναι εκτενές και αναλυτικό και πρέπει να χωρισθεί σε κατηγορίες ερωτήσεων ώστε να αποκαλυφθεί κάθε πιθανός παράγοντας υπογονιμότητας.

10. Τι εργαστηριακός έλεγχος απαιτείται για την διάγνωση της ανδρικής υπογονιμότητας?

Μετά την λήψη ιατρικού ιστορικού και την κλινική εξέταση ακολουθεί ο εργαστηριακός έλεγχος ο οποίος σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας διακρίνεται σε εξετάσεις ρουτίνας, σε προαιρετικές εξετάσεις και σε ερευνητικές εξετάσεις.

11. Ποια θεωρείται σημαντική εργαστηριακή εξέταση?

Εξέταση ρουτίνας είναι το σπερμοδιάγραμμα που περιλαμβάνει την μακροσκοπική και μικροσκοπική εξέταση του σπέρματος το οποίο λαμβάνεται σε ειδικό αποστειρωμένο δοχείο στο εργαστήριο μετά από σεξουαλική αποχή 48 ωρών και όχι μεγαλύτερη των 5 ημερών.Στο σπερμοδιάγραμμα μελετώνται σημαντικοί παράμετροι του σπέρματος και η αρχική εκτίμηση για κάθε νέο ασθενή πρέπει να γίνεται με βάση τη λήψη δύο διαφορετικών δειγμάτων σε διάστημα τριών εβδομάδων.Η σημαντικότερη ίσως παράμετρος θεωρείται η κινητικότητα του σπέρματος.

12. Ποιος θεωρείται σημαντικός απεικονιστικός έλεγχος?

Απεικονιστικά βασική εξέταση θεωρείται η υπερηχοτομογραφία του οσχέου και η doppler υπερηχοτομογραφία για την μελέτη της δομής και του μεγέθους των όρχεων-επιδιδυμίδων ,την παρουσία υδροκήλης,την αναζήτηση κιρσοκήλης και την διερεύνηση κρυψορχίας.Πιο εξειδικευμένες απεικονιστικές εξετάσεις απαιτούνται μόνο επί συγκεκριμένων ενδείξεων.

13. Που βοηθά ο ορμονικός έλεγχος?

Ο ορμονικός έλεγχος πρέπει να γίνεται σε άτομα με βαριά ολιγοσπερμία(μικρός αριθμός σπερματοζωαρίων στο σπερμοδιάγραμμα) ή αζωοσπερμία(απουσία σπερματοζωαρίων, και στους ασθενείς που υπάρχει υποψία ενδοκρινικής νόσου.Οι ορμόνες που μελετώνται είναι η τεστοστερόνη,η ωχρινοτρόπος(LH),η θυλακιοτρόπος(FSH), και η προλακτίνη.Πιο εξειδικευμένος ορμονικός έλεγχος καθώς και χρωμοσωμιακός έλεγχος απαιτείται επί συγκεκριμένων ενδείξεων.

14. Ποια η θεραπεία της ανδρικής υπογονιμότητας?

Η θεραπεία του υπογόνιμου άντρα μπορεί να είναι είτε συντηρητική,είτε χειρουργική αναλόγως του παράγοντα που προκαλεί υπογονιμότητα.Η συντηρητική θεραπεία μπορεί να είναι είτε ειδική (ορμονική,θεραπεία λοιμώξεων,αντιμετώπιση ανοσολογικών παραγόντων),είτε εμπειρική(αντιοιστρογόνα,αναστολείς αρωματάσης,χορήγηση εξωγενών γοναδοτροπινών,ανδρογόνα κ.α.)που εφαρμόζεται συνήθως στην αντιμετώπιση της ιδιοπαθούς ανδρικής υπογονιμότητας.Η χειρουργική θεραπεία συνίσταται στην αντιμετώπιση ειδικών παθήσεων που επηρεάζουν την γονιμότητα όπως η κιρσοκήλη,η κρυψορχία,η απόφραξη των εκσπερματικών πόρων,των σπερματικών πόρων και της επιδιδυμίδας καθώς και συγγενείς διαταραχές.

Εικόνα 2: Ανδρική υπογονιμότητα - Ουρολογικό Ιατρείο Σωκράτη Π. Καταφυγιώτη      

Λιθίαση Ουροποιητικού

1. Ποιοι παράγοντες ευνοούν τον σχηματισμό λίθων στο ουροποιητικό σύστημα?

Παράγοντες που επηρεάζουν τον σχηματισμό λίθων είναι το οικογενειακό ιστορικό ουρολιθίασης,οι διατροφικές συνήθειες(κατανάλωση λίπους και μειωμένη πρόσληψη υγρών),οι συνθήκες διαβίωσης(ορεινές, τροπικές περιοχές),οι κλιματολογικές συνθήκες(θερμά κλίματα που προκαλούν εφίδρωση με αποτέλεσμα συμπύκνωση των ούρων και σχηματισμό λίθων),το επάγγελμα( επαγγέλματα με περιορισμένη κινητικότητα π.χ επαγγέλματα γραφείου) και η ύπαρξη ανατομικών ανωμαλιών του ουροποιητικού που προκαλούν στάση των ούρων(κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση,στένωμα ουρητήρα,κ.α.).

Λίθος στο νεφρο - Ουρολογικό Ιατρείο Σωκράτη Π. Καταφυγιώτη

Λίθος στο Νεφρό (Kidney Stone) (Ureter=Ουρητήρας, Bladder=Ουροδόχος Κύστη)

2. Ποια η σύσταση των λίθων?

Η σύσταση των λίθων μπορεί να ποικίλει, αλλά οι λίθοι ασβεστίου είναι με διαφορά οι συχνότεροι αντιπροσωπεύοντας το 75-80% όλων των λίθων.

3.Πώς εμφανίζεται ο κωλικός του νεφρού?

Η λιθίαση του ουροποιητικού εμφανίζεται κλινικά ως επεισόδιο έντονου κωλικοειδούς πόνου στην οσφυϊκή περιοχή που αντανακλά κατά μήκος του ουρητήρα μέχρι τον σύστοιχο όρχι(ή αιδοίο).Ο πόνος του κωλικού νεφρού είναι από τους δυνατότερους πόνους που μπορεί να βιώσει ο άνθρωπος και οφείλεται στην προσπάθεια που κάνει το ουροποιητικό του ανθρώπου να υπερνικήσει την απόφραξη από τον λίθο που έχει ενσφηνωθεί και εμποδίζει την φυσιολογική ροή των ούρων.Συνοδά συμπτώματα μπορεί να είναι η ναυτία, ο εμετός, η συχνοουρία, η αιματουρία,η εφίδρωση και η ταχυκαρδία.

4. Πώς γίνεται η διάγνωση του κωλικού?

Η διάγνωση του κωλικού του νεφρού συνήθως δεν δημιουργεί πρόβλημα στον κλινικό ιατρό και απαιτεί την λήψη λεπτομερούς ιστορικού(πληροφορίες για το είδος του πόνου και τα συνοδά συμπτώματα καθώς και για πιθανό παρόμοιο περιστατικό στο παρελθόν), την αναλυτική κλινική εξέταση,καθώς και τις εργαστηριακές εξετάσεις( γενική ούρων, γενική αίματος, βιοχημικός έλεγχος και ειδικά ουρία κρεατινίνη για την εκτίμηση της λειτουργίας των νεφρών) και τον απεικονιστικό έλεγχο(υπερηχοτομογραφία και ακτινογραφία νεφρών ουρητήρων κύστεως).

5. Πώς αντιμετωπίζεται ο κωλικός του νεφρού?

Η αντιμετώπιση του οξέως πόνου αποτελεί επιτακτική ανάγκη πριν την όποια διερεύνηση των παραγόντων σχηματισμού λίθων στον ασθενή καθώς ο πόνος είναι ανυπόφορος ενώ η συνύπαρξη απόφραξης και πυρετού(από συνυπάρχουσα λοίμωξη) αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό που απαιτεί νοσηλεία για την άρση της απόφραξης. Έχει ιδιαίτερη σημασία ο ασθενής να προσέρχεται σε ουρολόγο και να μην λαμβάνει από μόνος του φαρμακευτικά σκευάσματα ακόμα και αν αυτά τον έχουν βοηθήσει στο παρελθόν καθώς πρέπει να γίνει έλεγχος της λειτουργίας των νεφρών. Επίσης θεωρείται σημαντικό να αναφερθεί πως κατά την διάρκεια του κωλικού πρέπει να αποφεύγεται η λήψη υγρών(σε αντίθεση δηλαδή με ότι ισχύει με τα μεσοδιαστήματα που ο ασθενής πρέπει να πίνει υγρά) καθώς έτσι το ήδη συμφορημένο ουροποιητικό επιβαρύνεται ακόμα περισσότερο και ο πόνος επιτείνεται. Η αντιμετώπιση του κωλικού συνίσταται στην χορήγηση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών σκευασμάτων σε συνδυασμό με σπασμολυτικά και προστατευτικά για το στομάχι σκευάσματα.

6. Τι εξετάσεις απαιτούνται για την διερεύνηση της λιθίασης του ουροποιητικού?

Οι ασθενείς με κλινική υποψία λιθίασης πρέπει να διερευνώνται με στόχο την επιβεβαίωση της διάγνωσης, της εκτίμησης της λειτουργίας και ανατομίας του ουροποιητικού καθώς και την ανίχνευση των παραγόντων που συμβάλλουν στο σχηματισμό λίθων. Αυτό επιτυγχάνεται με τον απεικονιστικό και εργαστηριακό έλεγχο.

7. Ποιες απεικονιστικές εξετάσεις απαιτούνται?

Οι απεικονιστικές εξετάσεις που απαιτούνται είναι συνήθως το υπερηχοτομογράφημα των νεφρών, η απλή ακτινογραφία νεφρών-ουρητήρων-κύστεως, και η ενδοφλέβια πυελογραφία. Η ενδοφλέβια ουρογραφία απεικονίζει την ανατομία του ουροποιητικού τη νεφρική λειτουργία καθώς και τη θέση των λίθων αλλά απαιτεί την χορήγηση ενδοφλέβιου σκιαγραφικού γεγονός που περιορίζει την χρήση της σε ορισμένες κατηγορίες ασθενών. Εξέταση με υψηλότατη διαγνωστική ακρίβεια είναι η ελικοειδής αξονική τομογραφία που όχι μόνο αναδεικνύει τους λίθους και την ανατομία των νεφρών αλλά και τη πυκνότητα των λίθων γεγονός που επιτρέπει  την αναγνώριση εκείνων που θα ανταποκριθούν στην εξωσωματική λιθοτριψία.

8. Ποιες εργαστηριακές εξετάσεις απαιτούνται?

Οι βασικές εργαστηριακές εξετάσεις σε ασθενείς που απέβαλαν λίθο είναι  η ανάλυση των ούρων(έλεγχος σε πρωινά ούρα του pH,των πυοσφαιρίων,των βακτηρίων και αν χρειαστεί καλλιέργεια ούρων) οι μετρήσεις της ουρίας, κρεατινίνης, του ασβεστίου και ουρικού οξέως του ορού.Σε ασθενείς με ιστορικό υποτροπών ουρολιθίασης πρέπει να υποβάλλονται σε συλλογή και ανάλυση ούρων 24ώρου.Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως αν είναι εφικτό πρέπει να απομονωθεί  ο λίθος ώστε να αναλυθεί, να μελετηθεί η σύστασή του και η θεραπεία να γίνει πιο ειδική σε σχέση με την σύσταση του λίθου.

9. Τι είναι η εξωσωματική λιθοτριψία? (βλ. εικόνα)

Η εξωσωματική λιθοτριψία, δηλαδή η προσπάθεια διάλυσης λίθων του ουροποιητικού με την εφαρμογή ειδικών ακουστικών κυμάτων που προέρχονται από ειδική πηγή εκτός του σώματος η οποία κατευθύνει και εστιάζει τα κύματα αυτά στο λίθο εντός του σώματος αποτελεί την θεραπεία εκλογής για την αντιμετώπιση των λίθων του ανώτερου ουροποιητικού.


Εξωσωματικός λιθοτρίπτης - Ουρολογικό Ιατρείο Σωκράτη Π. Καταφυγιώτη

Εξωσωματικός Λιθοτρίπτης-Κύματα που σπάνε λίθο σε ουρητήρα

10. Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το αποτέλεσμα της εξωσωματικής λιθοτριψίας?

Οι παράγοντες που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα της εξωσωματικής λιθοτριψίας είναι η χημική σύσταση, το μέγεθος και η θέση των λίθων. Η εξωσωματική λιθοτριψία έχει ένδειξη για όλους τους λίθους αν και λίθοι από κυστίνη και μονοϋδρικό οξαλικό ασβέστιο θρυμματίζονται πολύ δύσκολα. Η κλασική ένδειξη της εξωσωματικής λιθοτριψίας είναι ο λίθος της νεφρική πυέλου(ανατομική περιοχή στο νεφρό).Η διάλυση του λίθου και η πλήρης αποβολή του εξαρτώνται από το μέγεθος του. Λίθοι διαμέτρου έως 1 εκατοστό αποβάλλονται στο 80% των περιπτώσεων ενώ λίθοι μεγαλύτεροι από 2 εκατοστά σε ποσοστό μικρότερο από 50%.Όσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθος του λίθου τόσο μεγαλύτερη πιθανότητα υπάρχει για επανάληψη των συνεδριών της λιθοτριψίας.

11. Η εξωσωματική λιθοτριψία μπορεί να εφαρμοστεί σε όλους τους ασθενείς?

Αν και η λιθοτριψία αποτελεί μια απλή, γρήγορη και σχετικά ανώδυνη μέθοδο για την αντιμετώπιση της ουρολιθίασης δεν είναι εφαρμόσιμη σε όλους τους ασθενείς με λίθο στο ουροποιητικό καθώς έχει συγκεκριμένες αντενδείξεις. Απόλυτες αντενδείξεις αποτελούν οι διαταραχές του μηχανισμού πήξης του αίματος και η λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων, οι ενεργείς λοιμώξεις του ουροποιητικού που δεν έχουν αντιμετωπιστεί πριν την λιθοτριψία, η μειωμένη νεφρική λειτουργία, ο κωλικός νεφρού, η παρουσία περιφερικά του λίθου κωλύματος του ουροποιητικού(καθώς τότε τα θραύσματα του λίθου δεν θα μπορούν να αποβληθούν λόγο του κωλύματος προκαλώντας την εμφάνιση συμπτωματολογίας),και η εγκυμοσύνη. Σχετικές αντενδείξεις για την εξωσωματική λιθοτριψία αποτελούν ασθενείς με ανατομικές ιδιαιτερότητες για τους οποίους απαιτείται ειδική μέριμνα όπως για παράδειγμα ασθενείς με μονήρη νεφρό, οι παθολογικά παχύσαρκοι και οι ασθενείς με μεταμοσχευμένο νεφρό.

12. Θεωρείται ασφαλής και απλή μέθοδος η εξωσωματική λιθοτριψία?

Γενικά είναι σημαντικό να αναφερθεί πως η εξωσωματική λιθοτριψία είναι μια πολύ καλή μέθοδος για την αντιμετώπιση των λίθων του ουροποιητικού καθώς αποτελεί μια απλή, γρήγορη , ανώδυνη και αναίμακτη ιατρική πράξη για την οποία συνήθως δεν απαιτείται αναισθησία και κατά την διάρκεια της οποίας ο ασθενής βρίσκεται άνετα ξαπλωμένος ενώ επιστρέφει στο σπίτι του μετά από ολιγόωρη παραμονή και παρακολούθηση.Το σημαντικό στοιχείο για να είναι αποτελεσματική είναι να γίνει προσεκτική επιλογή των ασθενών στους οποίους θα εφαρμοσθεί με βάση την θέση και το μέγεθος του λίθου.
Ουρολοιμώξεις

Συμπτώματα ουρολοίμωξης - Ουρολογικό Ιατρείο Σωκράτη Π. Καταφυγιώτη

1. Τι είναι ουρολοίμωξη?

Ο όρος ουρολοίμωξη αναφέρεται στις λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος. Σήμερα στον όρο αυτό έχει επικρατήσει να αναφέρονται και οι λοιμώξεις του γεννητικού συστήματος(όρχεις,επιδιδυμίδα,προστάτης).

2. Που οφείλονται οι ουρολοιμώξεις?

Οι ουρολοιμώξεις οφείλονται σε μικρόβια.Το συχνότερο μικρόβιο (85%) είναι το κολοβακτηρίδιο (Escherichia Coli), το οποίο βρίσκεται φυσιολογικά στον οργανισμό του ανθρώπου στο κατώτερο έντερο.

Βακτηρίδιο E. Coli, υπεύθυνο κατά κανόνα για την ουρολοίμωξη - Ουρολογικό Ιατρείο Σωκράτη Π. Καταφυγιώτη

E.Coli

3. Πώς προκαλούν ουρολοιμώξεις τα μικρόβια και ποιοι παράγοντες ευνοούν τις ουρολοιμώξεις?

Ο συχνότερος θεωρείται δια μέσου της ουρήθρας όπου το μικρόβιο εισέρχεται και επιμολύνει το ουροποιητικό σύστημα.Οι ουρολοιμώξεις είναι πιο συχνές στις γυναίκες λόγω του μικρού μήκους της ουρήθρας, και της μικρής απόστασης αυτής από τον πρωκτό.
Παράγοντες που ευνοούν τις ουρολοιμώξεις είναι:Η πλημμελής τοπική καθαριότης των γεννητικών οργάνων,η συχνή εναλλαγή ερωτικών συντρόφων,η μη χρήσης προφυλακτικών,η παρουσία λίθων στο ουροποιητικό,η ύπαρξη ανατομικών ή λειτουργικών ανωμαλιών που εμποδίζει την φυσιολογική ροή των ούρων, καθώς και παθήσεις που μειώνουν την άμυνα του οργανισμού(σακχαρώδης διαβήτης, ανοσοκαταστολή).

4. Ποια συμπτώματα προκαλούν οι ουρολοιμώξεις?

Τα συμπτώματα που εμφανίζονται συνήθως είναι συχνουρία, δυσκολία στην ούρηση, τσούξιμο κατά την ούρηση, πόνος στην περιοχή της κύστης ή των νεφρών, αιματουρία, πυρετός σε διάφορους συνδυασμούς. Βέβαια μπορεί να μην υπάρχουν έκδηλα συμπτώματα και η ουρολοίμωξη να διαγιγνωσκεται με την εξέταση των ούρων.

5. Πώς γίνεται η διάγνωση των ουρολοιμώξεων?

Η διάγνωση των ουρολοιμώξεων βασίζεται κυρίως στο ιστορικό του ασθενούς, στην ολοκληρωμένη κλινική εξέταση από τον ουρολόγο και στις εργαστηριακές εξετάσεις. Οι βασικότερες εργαστηριακές εξετάσεις είναι η γενική ούρων, η καλλιέργεια ούρων και το υπερηχογράφημα.

Stick ούρων για γρήγορη εκτίμηση της ουρολοίμωξης - Ουρολογικό Ιατρείο Σωκράτη Π. Καταφυγιώτη
Stick ούρων για γρήγορη εκτίμηση της ουρολοίμωξης

6. Ποια η θεραπεία των ουρολοιμώξεων?

Η θεραπεία των ουρολοιμώξεων στηρίζεται στην οξεία φάση της στο αντιβιόγραμμα για την χορήγηση του κατάλληλου αντιβιοτικού. Πρέπει να αποφεύγεται η αυθαίρετη λήψης αντιβιοτικών από τους ασθενείς, διότι δυσκολεύει την θεραπεία και την εκρίζωση του μικροβίου. Μέρος της θεραπείας είναι η αντιμετώπιση συνυπάρχοντα επιβαρυντικού παράγοντα (π.χ ανατομικες ανωμαλίες, λίθοι) σε δεύτερο χρόνο.
Προληπτικά μέτρα είναι η λήψη υγρών ,η τοπική καθαριότητα και με βάση νεώτερα δεδομένα η λήψη χυμού βατόμουρου.

Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα

Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα - Ουρολογικό Ιατρείο Σωκράτη Π. Καταφυγιώτη

1. Γιατί τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα εμφανίζουν σημαντική αύξηση τα τελευταία χρόνια?

Τα τελευταία 20 χρόνια  τα νοσήματα που μεταδίδονται με την σεξουαλική επαφή παρουσιάζουν σημαντική αύξηση, γεγονός που οφείλεται  στη εύκολη μετακίνηση πληθυσμών, στην εξάπλωση της χρήσης ναρκωτικών ουσιών,στην χαμηλή κοινωνικοοικονομική  κατάσταση μεγάλου ποσοστού του πληθυσμού και στην κακή ιατροφαρμακευτική τους περίθαλψη καθώς και στην αλλαγή της σεξουαλικής συμπεριφοράς αντρών και ειδικά των γυναικών με την απόκτηση σεξουαλικών εμπειριών από μικρή ηλικία με περισσότερους συντρόφους.

2. Σε ποιες ηλικίες εμφανίζονται?

Τα νοσήματα αυτά είναι συχνά στις νεαρές ηλικίες.

3. Τι χαρακτηρίζει τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα?

Συνήθως χαρακτηρίζονται από την χρόνια πορεία τους,ενώ μπορεί να μην εμφανίζουν κλινικά συμπτώματα αλλά να έχουν σοβαρές επιπτώσεις κυρίως για τις γυναίκες. Έτσι μπορεί να οδηγήσουν στην πυελική φλεγμονώδη νόσο, και σε αυξημένο κίνδυνο στειρότητας και εξωμήτριας κύησης.

4. Ποιο είναι το συχνότερο παγκοσμίως σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα και ποια τα πιο γνωστά στο ευρύ κοινό?

Το συχνότερο παγκοσμίως σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα είναι τα χλαμύδια. Τα πιο γνωστά στο ευρύ κοινό σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα είναι η σύφιλη, ο έρπης των γεννητικών οργάνων,τα κονδυλώματα (γεννητικοί ακροχορδόνες) το AIDS, η γονόρροια (βλεννόρροια), η τριχομονίαση, το μαλακό έλκος των γεννητικών οργάνων και η ηπατίτιδα.

5. Τι είναι συνοπτικά η σύφιλη?

Η σύφιλη οφείλεται σε βακτηρίδιο (ωχρά σπειροχαίτη) και η μόλυνση πραγματοποιείται μέσω του βλεννογόνου ή του δέρματος μετά τη λύση της συνέχειάς του. Η νόσος εμφανίζει διάφορα στάδια πρωτοπαθές, δευτεροπαθές και τριτοπαθές που στο καθένα προεξάχουν χαρακτηριστικά συμπτώματα από το δέρμα ή και από άλλα συστήματα όπως το καρδιαγγειακό και το νευρικό. Στη συγγενή σύφιλη η νόσος μεταδίδεται από την έγκυο στο έμβρυο διαμέσου του πλακούντα. Η διάγνωση της νόσου γίνεται με την ανίχνευση του τρεπονήματος στις βλάβες και ειδικές ορολογικές αντιδράσεις με ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων εναντίον του μικροβίου. Η θεραπεία συνίσταται γενικά στην χορήγηση αντιβίωσης πενικιλίνης G.

6. Τι είναι συνοπτικά ο έρπης των γεννητικών οργάνων?

Ο έρπης  των γεννητικών οργάνων οφείλεται στον ιο του έρπητα και έχει λάβει παγκοσμίως μεγάλη αύξηση. Το σημαντικό είναι ότι συνήθως διατρέχουν ασυμπτωματικά ή δεν αναγμωρίζονται,ενώ ο ασθενής συνεχίζει να αποβάλλει τον ιο και να είναι μολυσματικός. Κλινικά εμφανίζει δερματολογικές αλλοιώσεις στον κόλπο και το αιδοίο στις γυναίκες και στη βάλανο και την ακροποσθία (του πέους) στον άνδρα, ενώ μπορεί να εμφανίσει και επιπλοκές που έιναι πιο συχνές στις γυναίκες. Η σοβαρότερη είναι η επιμόλυνση του νεογνού κατά τον τοκετό λόγω της παρουσίας του ιού στις γεννητικές εκκρίσεις της μητέρας, με σοβαρές επιπτώσεις για το νεογνό.Η διάγνωση γίνεται με την απομόνωση του ιου και ειδικές εργαστηριακές εξετάσεισ ανίχνευσης του DNA του ιού (PCR). Η θεραπεία συνίσταται στην χορήγηση  ιοστατικών,αντιφλεγμονωδών και αναλγητικών φαρμάκων. Τα ιοστατικά (ασυκλοβίρη) έχουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα αν χορηγηθούν εντός  48 ωρών από την εμφάνιση των συμπτωμάτων.

7. Τι είναι συνοπτικά τα χλαμύδια?

Τα χλαμύδια προσβάλλουν το 10% των σεξουαλικώς ενεργών νέων ετησίως. Μεγάλο ποσοστό  ανδρών και γυναικών μπορεί να μην εμφανίζουν κανένα σύμπτωμα για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την προσβολή τους αλλά όμως είναι δυνατό να μεταδώσουν τη νόσο με την σεξουαλική επαφή. Τα χλαμύδια μπορεί να προκαλέσουν δύσοσμες κολπικές εκκρίσεις, πόνο στην ούρηση, αίμα στον κόλπο, ενδομητρίτιδα, τραχηλίτιδα και ουρηθρίτιδα στις γυναίκες, ενώ στους άνδρες πόνο στην ούρηση, ουρηθρίτιδα, επιδιδυμίτιδα και προστατίτιδα. Συνήθως συνυπάρχει και συστηματική συμπτωματολογία όπως πυρετός, ρίγος, πονοκέφαλος, εμετοί κ.α. Η θεραπεία συνίσταται στην χορήγηση αντιβίωσης (δοξυκυκλίνη ή ερυθρομυκίνη).

8. Τι είναι συνοπτικά τα κονδυλώματα?

Τα κονδυλώματα οφείλονται στον ιο των θηλωμάτων και οι ασθενείς επιμολύνονται όταν έρθουν σε επαφή με τα κονδυλώματα άλλου ατόμου. Κλινικά διαγιγνώσκονται εύκολα λόγω της χαρακτηρηστικής εικόνας τους και είναι σημαντικό να γίνει και η κλινική εξέταση της συντρόφου. Η θεραπεία συνίσταται στην εξαίρεση των κονδυλωμάτων είτε με διαθερμία, είτε με Laser. Συμπληρωματική θεραπεία είναι η τοπική εφαρμογή διαλύματος ποδοφυλλίνης. Η υποτροπή είναι αρκετά συχνή(25% περιπτώσεων).

9. Τι είναι συνοπτικά η βλεννόρροια?

Η βλεννόρροια προσβάλλει τη γεννητική οδό, τη στοματική κοιλότητα και το ορθό. Στις μεν γυναίκες η νόσος εκδηλώνεται με πόνο στην ούρηση, σαλπιγγίτιδα, ενδομητρίτιδα, τραχηλίτιδα, ουρηθρίτιδα και αιματηρές κολπικές εκκρίσεις, ενώ στους άνδρες εκδηλώνεται με πόνο στην ούρηση, έκκριση πυώδους υγρού από την ουρήθρα και επιδιδυμίτιδα. Η διάγνωση γίνεται με εργαστηριακό έλεγχο του εκκρίματος της ουρήθρας .Θεραπευτικά χορηγούμε αντιβίωση (κεφτριαξόνη, σιπροφλοξασίνη) όπου πολλές φορές λαμβάνουμε υπόψη μας ότι συνυπάρχουν και χλαμύδια.

Ενημερωτική αφίσα του 1930  για τη σύφιλη - Ουρολογικό Ιατρείο Σωκράτη Π. Καταφυγιώτη

Ενημερωτική  αφίσα του 1930 για την Σύφιλη

Στυτική Δυσλειτουργία

Ουροποιογεννητικό σύστημα του Άνδρα - Ουρολογικό Ιατρείο Σωκράτη Π. Καταφυγιώτη

Ουροποιογεννητικό σύστημα του Άνδρα

1. Τι είναι στυτική δυσλειτουργία?

Ως στυτική δυσλειτουργία ορίζεται η επίμονη αδυναμία να επιτευχθεί και να διατηρηθεί στύση ικανή να επιτρέψει ικανοποιητική σεξουαλική πράξη. Αν και αποτελεί καλοήθη διαταραχή σχετίζεται με την σωματική και ψυχολογική υγεία και έχει σημαντική επιρροή στην ποιότητα της ζωής τόσο του πάσχοντα όσο και της συντρόφου του.

2. Ποια τα αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας?

Η στύση αποτελεί ένα νευροαγγειακό φαινόμενο το οποίο βρίσκεται υπό ορμονικό έλεγχο. Διάφοροι επιβαρυντικοί παράγοντες έχουν αναγνωριστεί ως πιθανοί υπεύθυνοι για την στυτική δυσλειτουργία. Είναι μάλιστα ξεκάθαρο ότι η στυτική δυσλειτουργία εμφανίζει κοινούς παράγοντες κινδύνου με τις καρδιαγγειακές νόσους, όπως η καθιστική ζωή και η έλλειψη άσκησης, η παχυσαρκία, το κάπνισμα, η αυξημένη χοληστερίνη και το σάκχαρο.

3. Ποιες οι κατηγορίες  της στυτικής δυσλειτουργίας με βάση τα αίτια?

Η στυτική δυσλειτουργία με βάση τα αίτια που την προκαλούν διακρίνεται στην ψυχογενή, στην οργανική και στην μεικτή (ψυχογενή και οργανική). Τα ψυχογενή αίτια στο παρελθόν θεωρούνταν υπεύθυνα για το 90% των περιπτώσεων στυτικής δυσλειτουργίας δεδομένο που σήμερα έχει ανατραπεί καθώς πλέον τα μεικτά αίτια θεωρούνται κυρίως υπεύθυνα.

4. Ποιες ψυχικές παθήσεις προκαλούν στυτική δυσλειτουργία?

Κάθε ψυχογενής πάθηση από την πιο απλή όπως το άγχος και οι φοβίες μέχρι και την πιο πολύπλοκη όπως η κατάθλιψη και η σχιζοφρένεια μπορεί να προκαλέσει στυτική δυσλειτουργία.

5. Ποιες οι κατηγορίες της οργανικής στυτικής δυσλειτουργίας?

Η οργανική στυτική δυσλειτουργία διακρίνεται σε αγγειακή, σε νευρογενής, σε ορμονική, σε ανατομική και σε προκαλούμενη από φάρμακα.

6. Ποια τα αγγειακά αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας?

Αγγειακά αίτια θεωρούνται η υπέρταση, η χοληστερίνη, το κάπνισμα, και η καρδιαγγειακή νόσος.

7. Ποια τα νευρογενή αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας?

Νευρογενή αίτια θεωρούνται το εγκεφαλικό επεισόδιο, οι παθήσεις της σπονδυλικής στήλης, η σκλήρυνση κατά πλάκας, ο αλκοολισμός και η ουραιμία.

8. Ποια τα ανατομικά αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας?

Ανατομικά αίτια είναι η νόσος Peyronie (νόσος του πέους), το κάταγμα πέους, ο υποσπαδίας-επισπαδίας (διαταραχές της θέσης του στομίου της ουρήθρας).

9. Ποια τα ορμονικά αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας?

Ορμονικά αίτια είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, ο υπογοναδισμός (μειωμένη τεστοστερόνη), η υπερπρολακτιναιμία (αύξηση της ορμόνης προλακτίνης στο αίμα), οι παθήσεις του θυροειδούς και η νόσος Cushing (αύξηση της κορτιζόνης στο αίμα).

10. Ποιες κατηγορίες φαρμάκων προκαλούν στυτική δυσλειτουργία?

Οι βασικές κατηγορίες φαρμάκων που μπορεί να προκαλέσουν στυτική δυσλειτουργία είναι τα αντιυπετασικά (όλες οι κατηγορίες αλλά κυρίως τα διουρητικά και οι b αναστολείς) τα αντικαταθλιπτικά, τα αντιψυχωσικά, τα αντινδρογόνα, τα αγχολυτικά και οι εξαρτησιογόνες ουσίες (ηρωίνη, κοκαίνη, μεθαδόνη).

11. Ποιοι άλλοι παράγοντες προκαλούν στυτική δυσλειτουργία?

Χειρουργεία ή ακτινοβολία στην περιοχή της πυέλου για διάφορες παθήσεις (π.χ. ριζική προστατεκτομή για καρκίνο του προστάτη) μπορεί να προκαλέσουν σημαντική στυτική δυσλειτουργία.   

12. Πώς γίνεται η διάγνωση της στυτικής δυσλειτουργίας?

 Τα δυο πιο σημαντικά βήματα για την διάγνωση της αιτίας είναι ένα αναλυτικό ιατρικό ιστορικό και μια εκτεταμένη κλινική εξέταση . Είναι σημαντικό ο ουρολόγος να έχει δημιουργήσει μία άνετη ατμόσφαιρα κατά την λήψη του ιστορικού ώστε ο ασθενής να μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις που αφορούν την στυτική λειτουργία και το σεξουαλικό ιστορικό του. Το ιατρικό ιστορικό πρέπει να περιλαμβάνει πλήρη καταγραφή των συνοδών παθήσεων καθώς και των φαρμάκων που πιθανόν λαμβάνει ο ασθενής. Επίσης στο ιατρικό σεξουαλικό ιστορικό πρέπει να γίνει πλήρης περιγραφή της ποιότητας των στύσεων τόσο κατά την επαφή, όσο και των πρωινών στύσεων. Ο ασθενής πρέπει να ερωτηθεί για την διάθεση του για σεξουαλική επαφή, για την σκληρότητα και την διάρκεια της στύσης, για την εκσπερμάτωση και τον οργασμό κατά την σεξουαλική επαφή.
Μια εκτεταμένη κλινική εξέταση πρέπει να ακολουθήσει με ιδιαίτερη έμφαση στο ουροποιητικό,στο γεννητικό, στο ενδοκρινικό και στο νευραγγειακό σύστημα. Η κλινική εξέταση μπορεί να αποκαλύψει σημεία που αφορούν νόσους του πέους (π.χ. νόσος Peyronie ή τραυματισμό) του προστάτη (π.χ καρκίνος) ή του ενδοκρινικού (π.χ. γυναικομαστία) ή του καρδιαγγειακού (αρτηριακή υπέρταση) που επηρεάζουν την στυτική λειτουργία.

13. Τι εξετάσεις απαιτούνται για την διάγνωση της στυτικής δυσλειτουργίας?

Ο εργαστηριακός έλεγχος προσαρμόζεται στα συμπτώματα του ασθενούς καθώς και στους παράγοντες κινδύνου. Σε όλους τους ασθενείς πρέπει να ελεγχθεί το σάκχαρο του αίματος και το λιπιδαιμικό προφίλ. Επίσης πρέπει να μετρηθεί πρωινό δείγμα ολικής και ελεύθερης τεστοστερόνης ενώ περαιτέρω ορμονικός έλεγχος (προλακτίνη, FSH, LH) πρέπει να ακολουθήσει αν η τεστοστερόνη είναι μειωμένη. Σε ειδικές περιπτώσεις ασθενών(π.χ νέοι ασθενείς με ιστορικό τραύματος στα γεννητικά όργανα) μπορεί να χρειαστεί επιπλέον διαγνωστικός έλεγχος (π.χ. υπέρηχος αρτηριών πέους).

14. Ποιος ο στόχος της θεραπείας της στυτικής δυσλειτουργίας?

Ο βασικός στόχος στην αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας είναι ο καθορισμός της υποκείμενης αιτιολογίας και η θεραπεία της και όχι η αντιμετώπιση του συμπτώματος αυτού καθαυτού.

15. Ποια είναι τα θεραπευτικά βήματα για την αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας?

Αρχικά είναι σημαντικό να εντοπιστούν πιθανοί αναστρέψιμοι παράγοντες κινδύνου για στυτική δυσλειτουργία και να τροποποιηθούν όπως για παράδειγμα αλλαγή στον τρόπο ζωής με απώλεια κιλών, βελτίωση της διατροφής και σταμάτημα του καπνίσματος. Εν συνεχεία η θεραπεία στοχεύει στην αντιμετώπιση θεραπεύσιμων αιτιών στυτικής δυσλειτουργίας όπως ορμονικές (π.χ. χορήγηση τεστοστερόνης), μετατραυματικές αρτηριακές(π.χ. χειρουργική πεϊκή επαναγγείωση) και ψυχοσεξουαλικές διαταραχές (ψυχοσεξουαλική θεραπεία).

16. Υπάρχει φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας?

Η φαρμακευτική αγωγή διακρίνεται σε θεραπεία πρώτης γραμμής και σε θεραπεία δεύτερης γραμμής. Η πρώτη γραμμή θεραπείας γίνεται με φάρμακα από το στόμα όπως οι αναστολείς του PDE5 ενζύμου (σιλδεναφίλη, ταδαλαφίλη, βαρδεναφίλη) φάρμακα που έφεραν την επανάσταση στην αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας και τα οποία όμως για να είναι αποτελεσματικά πρέπει οι ασθενείς να έχουν ένα βαθμό λειτουργίας των αγγείων και νεύρων του πέους. Επίσης είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι για να είναι αποτελεσματικά πρέπει να υπάρχει σεξουαλικό ερέθισμα καθώς και ότι πρέπει να λαμβάνονται με συγκεκριμένο τρόπο που υποδεικνύει ο ουρολόγος. Είναι αναγκαίο να αναφερθεί ότι δεν πρέπει να λαμβάνονται χωρίς ιατρική καθοδήγηση ειδικά μάλιστα από ασθενείς που λαμβάνουν και άλλα σκευάσματα όπως νιτρώδη για την στηθάγχη καθώς μπορεί να έχουν σημαντικές παρενέργειες.
Η δεύτερη γραμμή θεραπείας εφαρμόζεται σε ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στα φάρμακα από το στόμα και είναι οι ενδοπεϊκές ενέσεις φαρμάκων.

17. Ποια είναι η τρίτη γραμμή θεραπείας?

Η τρίτη γραμμή θεραπείας είναι οι ενδοπεϊκές προθέσεις σε ασθενείς που δεν ανταποκρίθηκαν στις δυο προηγούμενες ή σε αυτούς που θέλουν οριστική λύση στο πρόβλημά τους.

Αντιμετώπιση στυτικής δυσλειτουργίας - Ουρολογικό Ιατρείο Σωκράτη Π. Καταφυγιώτη

Προστάτης

Προστάτης Αδένας - Ουρολογικό Ιατρείο Σωκράτη Π. Καταφυγιώτη

Prostate Gland = Προστάτης Αδένας.

* Τί είναι ο προστάτης?

Ο προστάτης είναι ένας εξωκρινής αδένας του ανδρικού γεννητικού συστήματος, που παράγει σημαντικές ουσίες στο σπέρμα που βοηθούν στην επιβίωση και λειτουργία των σπερματοζωαρίων μέσα στον κόλπο της γυναίκας.

* Που βρίσκεται ο προστάτης?

Όπως φαίνεται και στην εικόνα ο προστάτης βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη (Bladder), μπροστά από το  ορθό έντερο (Rectum), ενώ διαπερνάται από την ουρήθρα (Urethra). Από την θέση του και μόνο γίνεται εύκολα κατανοητό γιατί ο προστάτης εξετάζεται με την δακτυλική εξέταση από το έντερο αλλά και γιατί οι παθήσεις του επηρεάζουν την ούρηση.

* Ποιες είναι οι πιο συχνοί μέθοδοι για να εξετάσουμε τον προστάτη?

Ο προστάτης όπως και όλα τα όργανα του ανθρώπινου σώματος εξετάζεται κλινικά (δακτυλική εξέταση), εργαστηριακά (έλεγχος του PSA με εξέταση αίματος και απεικονιστικά (υπέρηχο). Κάθε τρόπος εξέτασης προσφέρει και διαφορετική πληροφορία στο γιατρό.

* Γιατί θεωρείται σημαντική εξέταση η Δακτυλική?

Η δακτυλική εξέταση επιτρέπει στον γιατρό να νιώσει την υφή του προστάτη, να  εκτιμήσει αδρώς το μέγεθός του και να διακρίνει αν υπάρχουν εντοπισμένες σκληρές περιοχές στον προστάτη που ίσως να αποτελούν ένδειξη παρουσίας καρκίνου.
Η δακτυλική εξέταση συνεπώς  προσφέρει μια σημαντική πληροφορία που καμία άλλη εξέταση δεν προσφέρει, την αφή του προστάτη.

* Πότε πρέπει να γίνεται η δακτυλική εξέταση?

Η δακτυλική εξέταση πρέπει να γίνεται σε κάθε επίσκεψη στον Ουρολόγο για οποιαδήποτε ουρολογική πάθηση και όχι μόνο για παθήσεις του προστάτη. Στα πλαίσια γενικού ελέγχου συνήθως συνίσταται να γίνεται από την ηλικία των 50 και άνω εκτός αν υπάρχει ιστορικό καρκίνου του προστάτη στην οικογένεια οπότε πρέπει να αρχίζει νωρίτερα (40 έτη).

* Τι είναι το PSA?

Το PSA  είναι  μια ουσία που εκκρίνει ο προστάτης και που ανιχνεύεται στο αίμα με μια απλή εξέταση αίματος. Η ουσία αυτή βρίσκεται φυσιολογικά στο αίμα μέσα σε κάποια φυσιολογικά όρια.

* Τι σημαίνει η αύξηση του PSA?

Το PSA είναι μια εξέταση ειδική για τον προστάτη (αφού αυτός κυρίως την παράγει), αλλά όχι ειδική μιας πάθησης του προστάτη. Το PSA αυξάνει φυσιολογικά με την ηλικία με συγκεκριμένο συνήθως  ρυθμό, αλλά αυξάνει και από τις διάφορες παθήσεις του προστάτη (προστατίτιδα, καλοήθη υπερπλασία του προστάτη, καρκίνος του προστάτη) .

* Η αύξηση του PSA σημαίνει καρκίνος?

Η τιμή του PSA από μόνη της δεν μπορεί ποτέ να μας δώσει την διάγνωση του καρκίνου αλλά να μας καθοδηγήσει για το αν απαιτούνται περισσότερες εξετάσεις για να καταλήξουμε στην πάθηση του προστάτη. Έτσι μια απότομη  αύξηση μπορεί να σημαίνει προστατίτιδα (φλεγμονή του προστάτη), καρκίνος του προστάτη ή να οφείλεται σε μη σωστή  μέτρηση.

* Η αύξηση του PSA σε τι περαιτέρω έλεγχο μπορεί να οδηγήσει?

Μια αύξηση του PSA μπορεί να κατευθύνει τον Ουρολόγο στο να ζητήσει διορθικό υπέρηχο (υπέρηχο δια του εντέρου-πρωκτού) και βιοψία προστάτου. Συνήθως όσο μεγαλύτερη είναι η τιμή του PSA (με βάση κάποιες φυσιολογικές τιμές) ή όσο μεγαλύτερος είναι ο ρυθμός αύξησης των τιμών του σε ορισμένο χρονικό διάστημα αυξάνεται η πιθανότητα η πάθηση που την προκαλεί να είναι καρκίνος.Βέβαια αυτό δεν είναι απόλυτο καθώς και η προστατίτιδα μπορεί να προκαλέσει απότομη αύξηση του PSA, αλλά συνήθως τότε υπάρχει πιο έντονη και χαρακτηριστική κλινική εικόνα.

* Γιατί χρειάζονται και η δακτυλική εξέταση και το PSA?

Είναι δύο διαφορετικές εξετάσεις που δίνουν διαφορετικές πληροφορίες. Η μεν δακτυλική μας πληροφορεί για το πώς είναι η αφή του προστάτη και αν υπάρχουν ύποπτες σκληρές περιοχές, ενώ το PSA μας δείχνει την βιοχημική συμπεριφορά του προστάτη. Η μια εξέταση δεν αντικαθιστά την άλλη και πρέπει να γίνονται και οι δυο, καθώς ο συνδυασμός τους αυξάνει πολύ τα διαγνωστικά στοιχεία που διαθέτει ο Ουρολόγος.

* Πότε πρέπει να γίνεται Βιοψία προστάτη?

Η βιοψία προστάτη γίνεται κατόπιν μη φυσιολογικής δακτυλικής εξέτασης (ύποπτη σκληρή περιοχή στον προστάτη), ή κατόπιν αυξημένης τιμής του PSA, καθώς και σε μεγάλο ρυθμό αύξησης της τιμής του PSA.

* Ποιες είναι οι πιο συχνές παθήσεις του προστάτη?

Οι πιο συχνές παθήσεις του προστάτη είναι η προστατίτιδα, η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη, και ο καρκίνος του προστάτη.

Προστατίτιδα

* Τι είναι η προστατίτιδα?

Η προστατίτιδα είναι φλεγμονή του προστάτη.Η προστατίτιδα ιατρικώς χωρίζεται σε διάφορες κατηγορίες με τις πιο συνηθισμένες μορφές να είναι η οξεία και η χρόνια  προστατίτιδα. Η οξεία προστατίτιδα οφείλεται συχνά σε μικρόβια (E.Coli, Klebsiella, Proteus, Enterococcus κ.α.), ενώ για να χαρακτηριστεί ως χρόνια τα συμπτώματα πρέπει να διαρκούν τουλάχιστον  τρεις μήνες.

* Ποια είναι τα συμπτώματα της οξείας προστατίτιδας?

Η οξεία προστατίτιδα μπορεί να εξελιχθεί σε πολύ σοβαρή ουρολοίμωξη και χαρακτηρίζεται από την παρουσία πόνου στην περιοχή του περινέου (περιοχή μεταξύ πρωκτού και όρχεων) ή πόνο στο όσχεο και τους όρχεις ή στην ουρήθρα, συχνουρία (όχι πολλά ούρα, αλλά πολλές φορές ούρηση από λίγα ούρα), δυσκολία στην ούρηση, πόνο στην ούρηση, υψηλό  πυρετό και αδυναμία.

* Πως γίνεται η διάγνωση της οξείας προστατίτιδας?

Η διάγνωση γίνεται κλινικά (από τα συμπτώματα και την κλινική εξέταση) αλλά και εργαστηριακά.

* Τι εξετάσεις απαιτούνται για την διάγνωση της Προστατίτιδας?

Οι συνήθεις εργαστηριακές εξετάσεις για την διάγνωση της οξείας προστατίτιδας είναι η γενική ούρων, καλλιέργεια ούρων και η γενική αίματος και το PSA. Περαιτέρω εργαστηριακός έλεγχος (λήψη προστατικού υγρού, υπέρηχος κ.α. ) εξαρτάται ανά περίπτωση αναλόγως του ιστορικού και της κλινικής εικόνας του ασθενούς.

* Ποια είναι η θεραπεία της προστατίτιδας?

Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως ο ασθενής δεν πρέπει ποτέ από μόνος του να λαμβάνει αντιβιοτικά ακόμα και αν στο παρελθόν τον έχουν βοηθήσει, καθώς η αλόγιστη χρήση μη κατάλληλων αντιβιοτικών ανά περίπτωση έχει οδηγήσει στη δημιουργία ανθεκτικών στα αντιβιοτικά μικρόβια δυσκολεύοντας την θεραπεία των μικροβιακών λοιμώξεων. Η θεραπεία της προστατίτιδας είναι η χορήγηση κατάλληλων αντιβιοτικών είτε ενδοφλεβίως, είτε από το στόμα (αναλόγως της σοβαρότητας της λοίμωξης) καθώς και χορήγηση α-αναστολέων (τεραζοσίνη).

Καλοήθης Υπερπλασία του Προστάτη (ΚΥΠ)

* Τι είναι η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη (ΚΥΠ)?

Με απλά λόγια η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη είναι η αύξηση του μεγέθους του προστάτη σε άντρες μέσης και τρίτης ηλικίας. Φυσιολογικά ο προστάτης αυξάνει σε μέγεθος με την ηλικία σε όλους τους άντρες. Σε ορισμένους άντρες η αύξηση αυτή είναι μεγάλη και γρήγορη με αποτέλεσμα να δημιουργούνται συμπτώματα που επηρεάζουν την ούρηση.

Διαφορά φυσιολογικού προστάτη και προστάτη με καλοήθη υπερπλασία - Ουρολογικό Ιατρείο Σωκράτη Π. Καταφυγιώτη

Αριστερά Φυσιολογικός Προστάτης-Δεξιά προστάτης με ΚΥΠ.

* Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη σημαίνει καρκίνος του προστάτη?

Όχι, είναι δύο διαφορετικές παθήσεις του προστάτη που μπορεί όμως και να συνυπάρξουν.

* Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη αυξάνει το PSA?

Ναι,καθώς ο υπερπλαστικός προστάτης παράγει περισσότερο PSA.

* Τι συμπτώματα προκαλεί η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη?

Λόγω της θέσης του προστάτη (βλ.εικόνα) η αύξηση του μεγέθους του προκαλεί συμπτώματα που αφορούν την ούρηση και που μπορεί να γίνουν πολύ ενοχλητικά και να επηρεάσουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς.Τα συμπτώματα της ΚΥΠ διακρίνονται σε αποφρακτικά (λόγω της απόφραξης που δημιουργεί ο διογκωμένος προστάτης στην ροή των ούρων) και σε ερεθιστικά (λόγω της μη πλήρους κένωσης της κύστης και της παρουσίας μη φυσιολογικού υπολείμματος ούρων μετά την ούρηση).

Αποφρακτικά συμπτώματα, είναι η καθυστέρηση της έναρξης της ούρησης (τα ούρα καθυστερούν να βγουν από την ουρήθρα, ενώ ο ασθενής καταβάλλει προσπάθεια), η ελάττωση της ακτίνας της ούρησης, η παράταση της ούρησης, οι διακοπές κατά την διάρκεια της ούρησης, το αίσθημα ατελούς κένωσης της κύστης και σε τελικό στάδιο η επίσχεση των ούρων (δηλ.τα ούρα δεν βγαίνουν καθόλου παρά μόνο με καθετήρα).

Ερεθιστικά συμπτώματα, θεωρούνται η συχνουρία (όχι πολλά ούρα, αλλά πολλές φορές ούρηση από λίγα ούρα), η νυκτουρία (ο ασθενής σηκώνεται πάνω από 2-3 φορές τη νύχτα για ούρηση), η επιτακτική ούρηση (πολύ έντονο αίσθημα για ούρηση που δεν αναβάλλεται) και η επιτακτική ακράτεια.

* Πώς γίνεται η διάγνωση της ΚΥΠ?

Η διάγνωση της ΚΥΠ γίνεται από το ιστορικό(αποφρακτικά-ερεθιστικά συμπτώματα), την κλινική εξέταση με την υποχρεωτική δακτυλική εξέταση και τον εργαστηριακό (PSA) και απεικονιστικό έλεγχο (υπέρηχο νεφρών,κύστεως,προστάτη).

* Χρειάζεται βιοψία για την διάγνωση της ΚΥΠ?

Η βιοψία προστάτη γίνεται κατόπιν μη φυσιολογικής δακτυλικής εξέτασης (ύποπτη σκληρή περιοχή στον προστάτη), ή κατόπιν αυξημένης τιμής του PSA,καθώς και σε μεγάλο ρυθμό αύξησης της τιμής του PSA. Οι ασθενείς με ΚΥΠ μπορεί να έχουν αυξημένο PSA το οποίο να κατευθύνει τον ουρολόγο να ζητήσει βιοψία για να αποκλείσει την παρουσία καρκίνου.

* Ποια η θεραπεία της ΚΥΠ?

Η θεραπεία της ΚΥΠ είναι είτε φαρμακευτική, είτε επεμβατική, κάτι που καθορίζεται από την σοβαρότητα των συμπτωμάτων και το μέγεθος του προστάτη.

* Πώς βοηθούν τα φάρμακα στην ΚΥΠ?

Με απλά λόγια τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται προσπαθούν να βοηθήσουν την ούρηση, είτε χαλαρώνοντας την απόφραξη(α-blocker), είτε αναστέλλοντας την δραστική μορφή της τεστοστερόνης η οποία συντελεί στην αύξηση του μεγέθους του προστάτη (φιναστερίδη,ντουταστερίδη).

* Πότε χρειάζεται επέμβαση για την ΚΥΠ και πώς γίνεται αυτή?

Επέμβαση χρειάζεται όταν η φαρμακευτική αγωγή αποτύχει και όταν τα συμπτώματα, είτε επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής (π.χ.νυκτουρία),είτε έχουν φθάσει σε τελικό στάδιο δηλ.στην επίσχεση ούρων.

Συνήθως η επέμβαση γίνεται ενδοσκοπικά διουρηθρικά (Βλ.εικόνα) δηλ.όχι ανοικτό χειρουργείο με τομή, αλλά διαμέσου της ουρήθρας με ειδικό μηχάνημα που αφαιρεί το διογκωμένο μέρος του προστάτη (αδένωμα) και όχι όλο τον προστάτη. Σε ορισμένες περιπτώσεις (π.χ. πάρα πολύ μεγάλος προστάτης) δεν είναι εφικτή η διουρηθρική επέμβαση και γίνεται ανοικτή επέμβαση.

Διουρηθρική Εκτομή Προστάτη για αντιμετώπιση της ΚΥΠ - Ουρολογικό Ιατρείο Σωκράτη Π. Καταφυγιώτη

Διουρηθρική Εκτομή Προστάτη για αντιμετώπιση της ΚΥΠ

Καρκίνος Προστάτη

* Πόσο συχνή πάθηση είναι ο καρκίνος του προστάτη?

Ο καρκίνος του προστάτη συνήθως εμφανίζεται στις μεγάλες ηλικίες και είναι ο πρώτος σε συχνότητα καρκίνος στους άνδρες των δυτικών κοινωνιών και αποτελεί την δεύτερη μετά τον καρκίνο του πνεύμονα, αιτία θανάτου από νεοπλασματική νόσο.

* Ποια τα αίτια του καρκίνου του προστάτη?

Στην αιτιολογία του καρκίνου του προστάτη επηρεάζουν διάφοροι παράγοντες όπως η ηλικία, η κληρονομικότητα και το περιβάλλον. Η μέση ηλικία διάγνωσης είναι τα 72 έτη. Ο κίνδυνος εμφάνισης της νόσου σε πρώτου βαθμού συγγενείς ασθενών με καρκίνο του προστάτη είναι διπλάσιος. Επίσης η διατροφή, η πλούσια σε ζωικά λίπη (ειδικά κεκορεσμένα) και πτωχή σε φυτικές ίνες, ευνοεί την εμφάνιση του καρκίνου.

* Μπορεί να γίνει πρόληψη του καρκίνου του προστάτη?

Η πρόληψη μπορεί να είναι είτε πρωτογενής,είτε δευτερογενής .

Πρωτογενής πρόληψη θεωρείται η χορήγηση ουσιών που δρουν προφυλακτικά εναντίον του καρκίνου του προστάτη. Ουσίες που θεωρούνται ότι έχουν προφυλακτική δράση στον καρκίνο του προστάτη είναι, οι βιταμίνες D και E τα ρετινοειδή(βιταμίνη Α), το σελήνιο και η λυκοπένη (ντομάτα).

Δευτερογενής πρόληψη είναι τόσο ο μαζικός πληθυσμιακός έλεγχος (Screening) του ασυμπτωματικού γενικού ανδρικού πληθυσμού με δακτυλική εξέταση και PSA όσο και η πρώιμη διάγνωση μέσω του περαιτέρω ελέγχου (δακτυλική εξέταση, PSA και βιοψία προστάτου) ασθενών με συμπτώματα του κατώτερου ουροποιητικού που προσέρχονται στο ιατρείο.

* Ποια τα συμπτώματα του καρκίνου του προστάτου?

Το κακό με τον καρκίνο του προστάτη είναι ότι πολλές φορές δεν εμφανίζει συμπτώματα και αποτελεί τυχαίο εύρημα στην δακτυλική εξέταση. Άλλες φορές, η νόσος διαγιγνώσκεται μετά από διορθική βιοψία προστάτου που έγινε λόγω αυξημένου PSA.

Η κλινική συμπτωματολογία μπορεί να είναι παρόμοια με της ΚΥΠ (καλοήθη υπερπλασία του προστάτη) με αποφρακτικά και ερεθιστικά συμπτώματα (βλέπε ΚΥΠ). Σπάνια μπορεί να εκδηλωθεί με αιματουρία, αιμοσπερμία (αίμα στο σπέρμα) και σε προχωρημένο στάδιο με αδυναμία, καταβολή και οστικά άλγη λόγω των μεταστάσεων στα οστά.

* Πως γίνεται η διάγνωση του καρκίνου του προστάτη?

Την διάγνωση την θέτει η βιοψία του προστάτη την οποία ο γιατρός έχει ζητήσει κατόπιν ενδείξεων που έχει είτε από την δακτυλική εξέταση είτε από την τιμή του PSA και τον ρυθμό μεταβολής της τιμής του PSA.

* Ποια η θεραπεία του καρκίνου του προστάτη?
Η θεραπεία εξαρτάται από το στάδιο του καρκίνου του προστάτη από την ηλικία του ασθενούς καθώς και από την κλινική του κατάσταση του και την συνύπαρξη άλλων προβλημάτων υγείας.

Σε γενικές γραμμές σε νέους ασθενείς με εντοπισμένη νόσο θεραπευτικά επιλέγεται η ριζική προστατεκτομή (ριζική αφαίρεση του προστάτη), είτε με ανοικτό χειρουργείο, είτε λαπαροσκοπικά ,είτε ρομποτικά.
Άλλοι θεραπευτικοί χειρισμοί είναι η ακτινοθεραπεία, η βραχυθεραπεία,  οι ορμονικοί χειρισμοί και η χημειοθεραπεία.

Ρομποτική Προστατεκτομή - Ουρολογικό Ιατρείο Σωκράτη Π.Καταφυγιώτη

Ρομποτική Προστατεκτομή

Ακολουθήστε μας